Dieta ketogeniczna to dieta o bardzo niskiej zawartości węglowodanów, umiarkowanej zawartości białka i wysokiej zawartości tłuszczu. Głównym celem diety ketogenicznej jest wprowadzenie organizmu w stan ketozy, w którym organizm zużywa tłuszcz jako główne źródło energii. Podczas diety ketogenicznej spożywa się ograniczoną ilość węglowodanów, zwykle poniżej 50 gramów dziennie.
Węglowodany pochodzące głównie z produktów zbożowych, owoców i cukrów są zastępowane tłuszczami takimi jak oleje, masło, śmietana i olej kokosowy. Spożywa się również umiarkowane ilości białka, które pochodzą głownie z mięsa, ryb, jaj i nabiału. Wprowadzając dietę ketogeniczną, można zauważyć szybka utratę masy ciała, zmniejszenie apetytu i poprawę poziomu glukozy we krwi.
Dieta ketogeniczna jest wykorzystywana w leczeniu padaczki lekoopornej, gdzie może być stosowana jako dodatkowy lub alternatywny sposób leczenia w przypadku, gdy leki przeciwpadaczkowe nie są skuteczne i powodują niepożądane skutki uboczne. Jej zastosowanie przyczynia się do zmniejszenia liczby napadów, wywiera korzystny wpływ na poprawę funkcji poznawczych, jakości snu.
Pojawia się wiele doniesień naukowych o korzystnym wpływie stosowania diety ketogenicznej w przypadku cukrzycy typu 2 oraz pojawia się również wiele hipotez dotyczących zastosowania diety ketogenicznej w leczeniu nowotworów oraz chorób neurodegeneracyjnych takich jak choroba Alzheimaera lub choroba Parkinsona.
Jednak dieta ta ma również swoje wady. Ograniczenie węglowodanów może prowadzić do znaczącego zmniejszenia niektórych ważnych składników takich jak potas czy magnez oraz błonnika pokarmowego, gdzie jego brak w wystarczającej ilości może prowadzić do wystąpienia zaparć i zaburzeń mikroflory jelitowej. Ponadto na początkowym etapie stosowania diety ketogenicznej, gdy organizm dostosowuje się do nowego sposobu odżywiania może wystąpić uczucie zmęczenie i brak energii oraz mogą pojawić się problemy z koncentracją i trudnością w wykonywaniu zadań wymagających wysokiego poziomu uwagi, co może być spowodowane zmianą źródła energii dla mózgu.
Dieta ketogeniczna nie jest zalecana w u osób z niewydolnością wątroby, niewydolnością nerek, zapaleniem trzustki, zaburzeniami metabolizmu tłuszczów oraz u osób starszych.
Ważne jest, aby zawsze skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem przed rozpoczęciem diety ketogenicznej, aby ocenić indywidualne wskazania i dostosować dietę do swoich potrzeb. Dieta ketogeniczna może być skuteczna w niektórych przypadkach, ale nie jest odpowiednia dla każdego.
Źródło:
1. Pondel N., Liśkiewicz A., Liśkiewicz D. Dieta ketogeniczna-mechanizm działania i perspektywy zastosowania w terapii: dane z badań klinicznych. Postępy Biochemii 66 (3) 2020, s. 270-286.
2. BER I., AGHADI A., BIAŁOWĄS E., DYBAŁA E., MAZUREK M., GÓRNA, M. Ketogenic diet – a literature review. Journal of Education, Health and Sport. 2023;13(4):132-141.
3. Zielińska M., Buczkowska-Radlińska J. Wpływ diety niskowęglowodanowej na stan zdrowia człowieka. Pomeranian Journal of Life Sciences 2017, 63(4):56-61.
4. https://dietetycy.org.pl/dieta-ketogeniczna-od-podstaw-zasady-wskazania-i-skutki
5. Waśka G., Księżopolska P., Hajok N., Blaut M., Kuzan K., Kwas I. Zastosowanie diety ketogennej w medycynie. Nowoczesne techniki w diagnostyce i leczeniu chorób wewnętrznych. ArchaeGraph Wydawnictwo Naukowe., Łódź, czerwiec 2023, s. 91-110.